مرز سیرانبند از رکود تا رونق / در انتظار تصمیم آخر
به گزارش تجارت بان، هنوز هم نمیشود گفت که مرز است یا بازارچه، ولی هرچه که باشد، در فاصله ۲۵کیلومتری شهرستان بانه و در جوار روستای تخلیه شده سیرانبند از توابع بخش ننور قرار داشته و به لحاظ فعالیتهای تجاری تاریخچهای بیش از ۸۰ سال بویژه در بخش صادرات کالا دارد.
با توجه به موقعیت جغرافیایی و شرایط ویژه، سیرانبند همیشه مورد توجه فعالان اقتصادی منطقه بوده و در همه شرایط زمانی فعالیت در این مرز برقرار بوده است.
سیرانبند علاوه بر کارکرد اقتصادی، با کارهای اجتماعی و اقتصادی خود باعث خروج منطقه از انزوای جغرافیایی و نیز گسترش زیرساختهای منطقه، توسعه روستایی و تثبیت جمعیت در بانه و تعدادی از روستاهای مرزی در تعامل با بازارچه، شده است.
سیرانبند بانه در صورت رسمی شدن، دومین و نزدیکترین مرز استان با اقلیم کردستان عراق است.
این مرز اکنون کاربری بازارچه مرزی را داشته و از لحاظ میزان حجم معاملات و تعداد فعالان و شاغلان، رتبه دوم بازارچههای استان را دارد.
سیرانبند در طول تاریخ فراز و نشیبهای زیادی را تجربه کرده و دست خوش تغییر و تحولات سیاسی و اقتصادی شده است، اما هیچگاه فعالیت در این مرز متوقف نشد و فعالان اقتصادی همیشه و در سختترین شرایط به فعالیت در مرز ادامه دادهاند.
دهه۷۰ اوج رونق فعالیت اقتصادی در مرز سیرانبند بانه بود، بیش از ۶۰۰ فعال اقتصادی و پیلهور در این مرز فعالیت تجاری و اقتصادی داشتند، اما اکنون فعالیت بازرگانان به کمتر از ۱۰نفر رسیده است و سیمان، شیشه، انواع مصنوعات پلاستیکی، پوکه و مصالح ساختمانی، انواع میوه و صیفی جات و آهن از عمدهترین کالاهایی است که از این مرز به اقلیم کردستان صادر میشود.
از سال۷۴ زمزمههای رسمی شدن مرز سیرانبند بانه شروع شد و مصوبه آن در دولت نهم به تصویب رسید و در پی آن نشستهای ۲طرفه در سطح استاندار کردستان و مسوولان اقلیم کردستان عراق و نمایندگان آنها برگزار شد.
چندی پیش بحث رسمی شدن این بازارچه از سوی وزارت امور خارجه پیگیری شد و بارها درباره آن بححث و گفتگو شد تا اینکه هفته قبل هیات عراقی برای بررسی تبدیل این بازارچه به مرز رسمی به بانه آمد و قرار مرزی شدن، برای یک ماه آینده رد و بدل شد.
صادرات سالانه ۲۳۰میلیون دلار کالا
استاندار کردستان گفت: سالانه ۲۳۰میلیون دلار کالا از مرز سیرانبند بانه به اقلیم کردستان عراق صادر میشود.
بهمن مرادنیا این مطلب را در نشست عالی مشترک همکاری مرزی استانهای کردستان و سلیمانیه اقلیم کردستان عراق اعلام و اظهار داشت: مردم شهرستان بانه با اقلیم کردستان عراق روابط دیرینه به لحاظ خویشاوندی، فرهنگی و زبانی دارند این مهم زمینه را برای توسعه مبادلات مرزی فراهم کرده است.
وی با بیان اینکه مرز سیرانبند بانه به صورت بازارچه مرزی فعال است افزود: با ایجاد زیرساخت و توسعه مرز بنا داریم تجارت را در این مرز توسعه دهیم.
مرادنیا رسمی شدن مرز سیرانبند بانه را یکی از خواستههای دیرینه مردم و تجار منطقه عنوان کرد و یاد آور شد: مهمترین خواسته مردم کردستان رسمی شدن مرز سیرانبند بانه است و انتظار دارند که این مرز به زودی بازگشایی شود.
او اظهار داشت: بنا داریم راه آهن کردستان را تا اقلیم کردستان عراق گسترش دهیم و روابط تجاری را نیز گسترش دهیم.
افزایش رویههای گمرکی
عضو هیات رییسه اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی سنندج گفت: با توجه به اینکه مرز سیرانبند بانه به رسمیت شناخته نشده بود بسیاری از رویههای گمرکی مانند ترانزیت کالا، واردات قطعی، ورود و خروج موقت در آن انجام نمیشود که این مساله محدودیتهایی را برای تجار و بازرگانان ایجاد کرده است.
بختیار صالحی با بیان اینکه هم اکنون بازارچه با کمبود نیروی انسانی در گمرک مواجه است که با رسمی شدن آن تعداد این نیروها افزایش پیدا کرده است و سرعت در انجام فعالیتها بیشتر میشود، افزود: انتظار میرود با این روند بسیاری از رویههای گمرکی که اکنون انجام نمیشود، در بحث صادرات افزایش یافته و واردات کالا نیز قطعی شود.
وی با اشاره به نبود امکانات بهداشتی و رفاهی در بازارچه سیرانبند بانه، اضافه کرد: با توجه به اینکه این بازارچه وضعیت نامشخصی داشته است پایانهها رغبتی به توسعه و عمران آن نداشتند که با رسمی شدن بازارچه زمینه برای ایجاد امکانات بهداشتی و خدمات فراهم خواهد شد.
این صادرکننده گفت: تا زمانی که بازارچه به رسمیت شناخته نشود، تجار و بازرگانان رغبتی به توسعه صادرات ندارند، اما با رسمی شدن این بازارچه زمینه برای آشنایی بیشتر با تجار خارجی فراهم و ارتباط تجار و بازرگانان بیشتر میشود و همچنین شناخت بیشتری از نیاز بازار هدف پیدا خواهد شد.
مسافر و کالا
فرماندار بانه با اشاره به آمادگی بازارچه سیرانبند بانه به لحاظ امکانات برای تردد مسافر گفت: وقتی که مرزها رسمی میشود به لحاظ قانونی مدیریت آنها زیر نظر پایانه و حمل و نقل انجام میشود و هم اکنون اقدامات لازم برای رسمی شدن این مرز انجام شده که طبق طرح مطالعاتی در سه فاز اجرایی خواهد شد.
اسماعیل رستم پور با اشاره به اینکه برای توسعه بازارچه ۱۰میلیارد ریال اعتبار اختصاص یافته و پیمانکار هم مشخص شده است، اظهار داشت: هم اکنون محوطه بازارچه هشت هکتار است و ۸۵هکتار نیز برای توسعه بازارچه مرزی سیرانبند خریداری شده و عملیات توسعه نیز انجام میشود.
وی یادآور شد: تمام تجهیزات و امکانات برای ورود و خروج مسافر مهیا است و اینترنت و انبار کالایی نیز آماده شده است.
فرماندار بانه با اشاره به اینکه هماهنگی لازم برای استقرار ادارات انجام شده گفت: با همکاری نیروی انتظامی آموزشهای اولیه نیروها با عنوان پلیس گمرک آغاز شده و برای انتقال اداراتی مانند، گمرک، سپاه و اطلاعات هماهنگیهای لازم انجام شده است.
رستمپور اضافه کرد: قرار است استاندار کردستان هماهنگیهای لازم را انجام دهد که به محض آمادگی عراق تردد مسافر آغاز و مرز سیرانبند رسمی میشود و با توجه به وجود زیرساختهای لازم برای تردد مسافر امیدواریم تا قبل از پایان سال جاری این فرایند آغاز شود.
فرماندار بانه به افزایش ۳۹درصدی صادرات از بازارچه مرزی سیرانبند بانه در سال جاری اشاره کرد و ادامه داد: امسال هفت هزار و ۸۹۰تُن کالا با ارزش ۴۶۲میلیون ۸۶۶هزار دلار کالا از بازارچه به اقلیم کردستان عراق صادر شده است.
رستمپور افزود: واردات کالا برای نخستین بار امسال از بازارچه سیرانبند بانه آغاز شده که تا کنون ۵۱۳هزار ۲۲۹دلار کالا از این مرز وارد شده که تخفیف سود واردات به حساب مرزنشینان واریز شد.
صادرات و توسعه
توسعه نواحی مرزی؛ افزایش و توسعه صادرات، ایجاد اشتغال و درآمد برای مردمان مستقر در نواحی مرزی را در پی خواهد داشت.
در بسیاری از کشورهای پیشرفته صادرات محور اصلی توسعه بوده و لذا رشد صادرات موجب افزایش درآمد و اشتغال شده و با فراهم آوردن امکان بهره گیری از صرفههای مقیاس، بهره گیری از تکنولوژیهای پیشرفته، امکان تخصیص بهینه منابع و افزایش رقابت در تولید محصولات میتواند موجب افزایش بهره وری کل عوامل تولید و اشتغال و رسیدن به رشد اقتصادی بالاتر و توسعه بیشتر شود.
یک ماه زمان برای رسمی شدن سیرانبند، زمان مناسبی است تا زیرساختهای آن تقویت شده و زمینه توسعه بیشتر مبادلات از مرزهای کردستان فراهم شود، استانی که درگیر عقب افتادگیهای تاریخی ناشی از هشت سال جنگ تحمیلی بوده و حال در مسیر توسعه قرار دارد./صدا و سیما