بازار کردستان عراق

به گزارش تجارت بان به نقل از ایرنا،  پنجمین جشنواره کهن آواهای تنبور و موسیقی کُردی در ۲ بخش مقامات تنبور و آواهای کُردی پنجشنبه شب در خانه تنبور دالاهو در روستای "بان زلان" به کار خود پایان داد و برگزیدگان بخش های مختلف نیز معرفی شدند.

 این جشنواره با هدف حفظ و اشاعه موسیقی مقامی تنبور و دیگر آواهای کُردی، شناسایی استعدادهای جوان؛ تشویق و هدایت آنها به سوی فرهنگ و هنر بومی و مقابله با فرهنگ‌های بیگانه، قدردانی از اساتید و خدمتگزاران به فرهنگ و هنر کشور، تشویق و ترغیب خانواده‌ها در راستای توجه هر چه بیشتر به مسائل فرهنگی و هنری و ایجاد روحیه و نشاط اجتماعی در جامعه، برگزار شد.

پنجمین جشنواره کهن آواهای تنبور و موسیقی کردی شامل ۲ بخش مقامات تنبور و آواهای کردی بود که بخش اول شامل مقام‌نوازی، مقام‌خوانی و بداهه‌نوازی و بخش دوم شامل سیاه‌چمانه، هوره و ترانه‌های کردی کرمانشاهی است.

برندگان بخش مقام نوازی تنبور

در بخش مقام نوازی در رده ی سنی نونهالان، ایلیا مصطفایی، سارا کاکایی، شنتیا احمدی به ترتیب مقام های اول تا سوم را کسب کردند و هیات داوران در این بخش «مهتاب فتحی و آنیتا شیری دوچقایی» را شایسته تقدیر دانستند.

در بخش مقام نوازی در رده ی سنی  نوجوان، بنیامین گراوند نفر اول  و برگزیده ویژه جشنواره شد و کیان ناصری و ایلیا احمدیان فر مقام دوم و سوم را کسب کردند.

نفر اول و برگزیده ویژه جشنواره بخش مقام نوازی، رده سنی جوانان الف، تارا افضلی معرفی شد و  سپهر حسینی و شیرین عباسی مقام دوم و سوم را به دست آوردند.

هیات داوران در این بخش  «فاطمه زارعی و هاتف مرادخانی» را شایسته تقدیر دانستند.

هیئت داوران از نوازنده ی روشن دل «امیرحسین محمدی» تقدیر ویژه کرد.  

در بخش مقام نوازی در رده ی سنی جوانان "ب"، سحر بدره، اشکان مطاعی شویلی، لیلا ناصری نفر اول تا سوم را کسب کرد و در بخش مقام خوانی  رده ی سنی نونهال نیز کیارش بازی دار، آقای اهورا رضایی، ایوب عباسی مقام اول تا سوم را کسب کردند.

کسری کاکایی، بردیا مرادی، یوسف عباسی از برگزیدگان اول تا سوم بخش مقام خوانی، رده سنی نوجوانان بودند و هیئت داوران در این بخش  «مسلم نوری و محمدرضا زارعی» را شایسته تقدیر دانستند.

در بخش مقام خوانی در رده سنی جوانان "الف"، سیروان فتحی، حسین اعظمی، فرهاد فرهادی مقام های اول تا سوم را کسب کردند و در بخش مقام خوانی رده سنی جوانان "ب"، نفر اول  و دوم، هیچ مقام خوانی حائز امتیاز نشد و ایوب رضایی به عنوان نفر سوم معرفی شد.

همچنین امیرسام بهرامیان، اهورا اسدی، علی وصالی نفرات اول تا سوم در بخش بداهه نوازی در رده سنی نوجوانان را کسب کردند و امیرحسین شمس، امیر حسینی، میلاد خدایی به ترتیب نفرات برگزیده همین بخش در رده سنی جوانان معرفی شدند.

بداهه نوازی در رده سنی جوانان "ب"، مقام نخستی نداشت و حسین حقیقی نژاد و سهند مرادی مقام دوم و سوم را کسب کردند.

برگزیدگان بخش موسیقی کُردی

هیات داوران در بخش آوازهای کُردی کرمانشاهی در رده سنی جوانان "ب"  «علی کمالی» را به عنوان نفر اول و برگزیده ویژه جشنواره معرفی کرد و در بخش آواز کئردی، نفر اول و برگزیده ویژه ی جشنواره وریا کاکایی و نفر دوم و سوم دیلان مرادی و شاهو یادگاری اعلام شدند.

در بخش هوره، هیات داوران «شایان ویسی و سجاد فرامرزی» را شایسته تقدیر دانستند.

نوازنده برگزیده جشنواره به هنرمندی اطلاق می شود که از ۲۰ امتیازآزمون بیش از ۱۹  امتیاز را کسب کرده است.

به دلیل شیوع بیماری کرونا هیچگونه مراسمی تحت عنوان اختتامیه برگزار نشد و هر هنرمند تنها مجاز بود با یک نفر به عنوان همراه در برنامه حضور داشته باشد.

تنبور، سازی با ۶ هزار سال قدمت

تنبور یکی از قدیمی‌ترین سازهای ایران است که جنبهٔ عرفانی و مقامی دارد. این ساز از ۱۳ الی ۱۴ پرده تشکیل و ۲ الی سه سیم دارد؛  جنس کاسه و صفحهٔ آن از چوب توت و دسته‌اش از چوب گردو است. تنبور در مناطق یارسان‌نشین دارای تقدسی خاص است چنانچه نوازندگان قبل از شروع و در خاتمه دستانش را می‌بوسند.

اوج شکوه و عظمت تنبور در قرن پنجم هجری یعنی حضور در سپاه معروف و متشکل از نهصده شاه‌خوشین بوده و از آن زمان تاکنون در جای‌جای ایران، تنبور را ساز شاه‌خوشینی نیز نامیده‌اند؛  از یافته‌های باستان‌شناسان می‌توان ادعا کرد که این ساز قدمتی شش هزار ساله دارد و از اسناد مهم تاریخی مجسمه‌ای است در حوالی مقبره دانیال نبی (ع)  واقع در شوش. شاید نتوان دقیقاً زمان اختراع این ساز را معین نمود، اما می‌توان گفت ساخت تنبور از قرن‌ها پیش از ظهور اسلام رواج داشته‌است.

تنبور کهن‌ترین ساز زهی زخمه‌ای است، به این معنا که اولین سازی می‌باشد که دسته‌ای بلند به همراه کاسه و وتر داشته‌است؛  در کارنامه اردشیر بابکان یکی از متون‌های پهلوی آمده که روزی اردشیر در ستورگاه نشسته بود و تنبور می‌زد و می‌سرود. در روایت‌های افسانه‌ای آمده که رستم در خوان چهارم تنبور می‌نواخته و مقام ته رز را به وی و مقام باریه را به باربد موسیقیدان دربار ساسانیان نسبت می‌دهند.

فارابی که در موسیقی الکبیر به‌طور گسترده در مورد تنبور و انواع آن و فواصل و کوک‌های آن توضیحات مفصل داده‌اند. ابن سینا، عبدالقادر مراغی و صفی الدین ارموی نیز از این جمله‌اند. در آثار شاعران بزرگ فارسی‌زبان از جمله شیخ جنید بغدادی، فردوسی، مولوی، منوچهری دامغانی، نظامی گنجوی، موسوی، حافظ، وحید قزوینی، بیدل دهلوی و وفا کرمانشاهی به کرات از تنبور سخن به میان آمده‌است.

شهرستان دالاهو با حدود ۴۰هزار نفر جمعیت در ۱۰۰ کیلومتری غرب کرمانشاه واقع شده است.