نوسان بازار ارز در میانه گفت‌وگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا
در میانه مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا با میانجی‌گری عمان، بازار ارز ایران نوسانات شدیدی را تجربه می‌کند. این گزارش تحلیلی به بررسی تأثیر این گفت‌وگوها بر نرخ دلار و ریال و امید به کاهش تحریم‌ها می‌پردازد.
تجارت بان: همزمان با از سرگیری آرام مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و ایالات متحده با میانجی‌گری کشور عمان، بازار پرنوسان ارز ایران واکنش‌هایی جدی نشان داده است؛ واکنش‌هایی که نشانه‌ای از امید و ابهام همزمان در مسیر تقویت ارزش ریال در برابر دلار آمریکا به شمار می‌رود.
در هفته‌های اخیر، مذاکرات غیرمستقیم میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا بار دیگر توجه رسانه‌ها و افکار عمومی را به خود جلب کرده است. نکته برجسته این دور از مذاکرات، انجام آن به صورت غیرمستقیم و با واسطه‌گری کشور عمان است. دور نخست در مسقط و دور دوم در شهر رم ایتالیا برگزار شد و منابع غیررسمی از احتمال برگزاری دور سوم در آینده‌ای نزدیک خبر می‌دهند.
فراتر از پیامدهای سیاسی، تأثیر مستقیم این گفت‌وگوها بر اقتصاد داخلی ایران و به‌ویژه بازار ارز، به یکی از موضوعات اصلی روز تبدیل شده است.
رویترز در گزارشی آورده است: «این مذاکرات به صورت غیرمستقیم و از طریق مقامات عمانی انجام می‌شود. هیچ تماس مستقیمی میان نمایندگان ایران و آمریکا برقرار نشده، اما پیام‌ها با سرعت میان دو طرف رد و بدل می‌شود.» (رویترز، آوریل ۲۰۲۵)
روزنامه شرق نیز گزارش داده است: «با وجود فضای ابتدایی مثبت، مقامات ایرانی تأکید کرده‌اند که مذاکرات در قالب تبادل پیام و بدون حضور مستقیم طرف آمریکایی در حال انجام است و تمرکز آن بر کاهش تنش‌های منطقه‌ای و گشایش‌های اقتصادی احتمالی قرار دارد.» (روزنامه شرق، فروردین ۱۴۰۴)
سقوط شدید قیمت دلار پس از دور نخست مذاکرات
در روز شنبه‌ای که همزمان با برگزاری نخستین دور گفت‌وگوها در مسقط بود، بازار آزاد ارز ایران شاهد کاهش بی‌سابقه‌ای در نرخ دلار آمریکا بود. قیمت دلار از حدود ۱۰۵ هزار تومان به ۸۳ هزار تومان رسید—کاهشی نزدیک به ۲۰ درصد. این افت شدید شامل دیگر ارزها از جمله یورو و دلار کانادا نیز شد.
این سقوط قیمتی، حاصل امیدواری بازار به نتایج مذاکرات و احتمال کاهش تحریم‌ها ارزیابی شده است. بسیاری از تحلیل‌گران معتقدند که سرمایه‌گذاران و مردم، این گفت‌وگوها را نشانه‌ای از کاهش تنش‌ها و احتمال گشایش‌های اقتصادی دانسته‌اند.
نوسانات دور دوم؛ امید و تردید همزمان
در جریان دور دوم مذاکرات که در رم برگزار شد، دلار در بازه ۸۵ تا ۸۶ هزار تومان نوسان داشت—هنوز بسیار پایین‌تر از سطوح قبل از آغاز مذاکرات. اما تداوم این نوسانات بیانگر تردیدهایی در عمق بازار است.
برخی اقتصاددانان بر این باورند که مواضع متناقض و بعضاً متغیر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، یکی از عوامل اصلی بی‌ثباتی موجود در بازار است. با وجود فضای کلی مثبت مذاکرات، تجربه تغییرات ناگهانی در سیاست خارجی آمریکا نسبت به ایران، موجب احتیاط فعالان بازار شده است.
کاهش دلار کانادا و سایر ارزها
همزمان با افت دلار آمریکا، دیگر ارزها نیز دچار کاهش شدند. برای نمونه، دلار کانادا که در هفته گذشته بالای ۷۰ هزار تومان معامله می‌شد، به حدود ۶۰۵۰۰ تومان رسید. این کاهش چشمگیر، نشان‌دهنده حساسیت گسترده بازار ارز ایران نسبت به تحولات ژئوپولیتیکی است.
واکنش بازار به احتمال دور سوم گفت‌وگوها
انتشار خبرهایی مبنی بر احتمال برگزاری دور سوم مذاکرات، امیدهایی در میان برخی از فعالان بازار ایجاد کرده است که ممکن است نرخ ارز به کاهش خود ادامه داده یا دست‌کم در یک محدوده مشخص تثبیت شود. با این حال، کارشناسان هشدار می‌دهند که شکست احتمالی در مذاکرات یا بازگشت به رویکرد سخت‌گیرانه‌تر از سوی آمریکا، می‌تواند موجب بازگشت سریع نرخ‌ها به سطوح بالاتر شود.
نتیجه‌گیری: ثبات؛ خواسته اصلی بازار
فعالان اقتصادی در شرایط کنونی بیش از هر چیز به دنبال ثبات هستند. تجربه‌های گذشته نشان داده‌اند که بی‌ثباتی شدید در بازار ارز، مانع برنامه‌ریزی اقتصادی و سرمایه‌گذاری داخلی می‌شود.
تأثیر مستقیم تحولات سیاسی بر بازار ارز ایران انکارناپذیر است. در این شرایط، تحلیل‌گران توصیه می‌کنند که کسب‌وکارها و سرمایه‌گذاران، رویکردی بلندمدت و محتاطانه در پیش بگیرند و از تصمیم‌گیری‌های شتاب‌زده خودداری کنند.
تا زمانی که نتیجه نهایی این گفت‌وگوها مشخص نشود، سؤال اصلی همچنان باقی خواهد ماند: آیا بازار ارز به سوی ثبات بیشتر حرکت خواهد کرد، کاهش بیشتری تجربه خواهد کرد یا دوباره جهش قیمتی را شاهد خواهیم بود؟
