بازار کردستان عراق

به گزارش تجارت بان،برخی رسانه های عراقی مانند پایگاه المسله گزارش دادند که خط انتقال برق «سرپل ذهاب» با توان ۱۰۰ مگاواتی در حال تامین دو منطقه «خانقین» و «کالر» است. همچنین خط انتقال برق «مرساد-دیالی» با توان ۳۰۰ مگاواتی به فعالیت بازگشته است و سایر شهرهای این استان عراق را تامین می کند.

معنای چنین اتفاقی آن است که ساعت های بیشتری از روشنایی و گرما از سوی ایران به عراق روانه شده و این در حالی است که توان داخلی عراق برای تولید برق این استان تنها ۲۰۰ مگاوات است.

کارشناسان می گویند که تنها استان دیالی عراق برای برخورداری از ۲۰ ساعت برق در شبانه روز (۴ ساعت قطعی برق) به بیش از یک هزار مگاوات نیاز دارد.

با این روند و به گفته یک کارشناس مطلع، اکنون استان دیالی عراق با اتکا به برق ایران از جریان یک ساعت و نیمه برق در مقابل دو نیم ساعت قطعی جریان، برخوردار می شود.  

حدود یک هفته پیش، وزارت برق عراق اعلام کرد که تولید انرژی برق این کشور به علت کاهش صادرات گاز از ایران و نیز افت تولید ناشی از سرمای هوا به ۷۶۰۰ مگاوات کاهش یافته است.

 خبرگزاری رسمی عراق (اینا)، به نقل از بیانیه وزارت برق این کشور، از کاهش تولید ۷۶۰۰ مگاواتی برق خبر داد.

این کاهش در حالی است که عراق برای تامین انرژی مورد نیاز در مصارف شهری، صنعتی و کشاورزی خود به حدود ۲۷ هزار مگاوات برق نیاز دارد.

بحران کمبود برق و گاز در زمانی که دمای بیشتر استان های عراق به زیر صفر درجه سانتیگراد رسیده است بار دیگر به این کشور بازگشته است؛ بر این اساس سخنگوی وزارت برق از وزارت دارایی خواست تا بدهی های عراق به ایران بابت واردات گاز را بپردازد.

پایگاه اطلاع رسانی «صوت العراق» (صدای عراق) روز دوشنبه گذشته در گزارشی به بازگشت بحران کمبود برق و گاز به استان‌های این کشور اشاره کرد و نوشت:  بحران برق در زمان حساسی که دمای هوا در بیشتر استان‌های عراق به زیر صفر درجه سانتیگراد رسیده، به صحنه بازگشته است. 

در همین حال وزارت برق عراق دلیل بازگشت این بحران را خاموش شدن خطوط انتقال انرژی برق دانسته و گفته است که این عامل باعث از دست دادن یک هزار و ۱۰۰ مگاوات انرژی برق عراق شده است.

سال‌هاست که عراق برای واردات یک هزار و ۲۰۰ مگاوات برق و همچنین گاز برای تغذیه نیروگاه‌های برق محلی تنها به ایران متکی بوده است.

در عین حال متخصصان امور اقتصادی عراق معتقدند که می‌توان بسیاری از نیروگاههای ترکیبی را به عنوان جایگزین موقت گاز ایران احیا کرد.

این گزارش با اشاره به اینکه عراق ۱۹ تا ۲۱ هزار مگاوات انرژی برق تولید می‌کند، در حالی که نیاز واقعی آن بیش از ۳۰ هزار مگاوات است به نقل از سخنگوی وزارت برق این کشور آمده است که متوقف شدن چهار خط تامین برق از ایران به میزان یک هزار و ۱۰۰ مگاوات و همچنین کاهش عرضه گاز ملی به میزان ۵۰ درصد به دلیل شرایط بد آب و هوایی منجر به کاهش عرضه ساعت برق در استان‌های عراق شده است. 

احمد العبادی خاطرنشان کرد: عرضه گاز ایران نیز از ۵۰ میلیون مترمکعب در روز به تنها هشت میلیون و ۵۰۰ هزار مترمکعب کاهش یافته است و مجموعه این پیامدها باعث توقف بسیاری از واحدهای تولیدی در نیروگاه‌ها شده است که تاثیرات منفی بر ساعات عرضه برق دارد. 

وی با بیان اینکه ایران دلیل توقف خطوط عرضه خود را با تاخیر در پرداخت طلب خود توجیه کرد، اظهار داشت: ایران فصل پیک (زمستان) را پشت سر می‌گذارد و به انرژی بیشتری نیاز دارد و جایگزینی برای آن (خطوط عرضه انرژی ایران) وجود ندارد.

سخنگوی وزارت برق عراق در ادامه با اشاره به اینکه دولت عراق برای غلبه بر مشکلات و کمبودها اقدام کرد و قراردادهایی برای تامین انرژی جایگزین از طریق انرژی خورشیدی امضا کرد، در عین حال تصریح کرد:جایگزین کردن انرژی خورشیدی زمان بر است و برای حل همه مشکلات به زمان نیاز است.

وی با اشاره به اینکه عراق نه تنها نیروگاههای گازسوز دارد بلکه نیروگاههای بخار و حرارتی دارد، بیان کرد: اکنون خدمات‌رسانی به استان‌های جنوبی پایدار است و در حال حاضر بحران در استان‌های مرکزی و  فرات میانی است.

العبادی با بیان اینکه وزارت نفت عراق طرح [ تامین ] سوخت برای وزارت برق را تهیه کرده و بر روی آماده‌سازی میدان‌های گازی نیازمند نیز کار کرده است، افزود: وزارت نفت می‌گوید که این میدان‌های گازی در سال ۲۰۲۴ - ۲۰۲۵  وارد خدمت می‌شود زیرا هنوز تکمیل نشده است.

سخنگوی وزارت برق عراق توضیح داد که مشکل در حال حاضر کمبود گاز است و نیاز به واردات وجود دارد و به دلیل [ سیاست ] دولت‌های قبلی برای تامین نیاز داخلی در بخش گاز سرمایه‌گذاری نشده است.

وی خاطرنشان کرد: استان‌های بغداد، دیالی، کرکوک و فرات میانه بیشترین تاثیر را از بحرانی که رخ داده است می‌بینند زیرا کمبود جریان گاز بر نیروگاه‌های باسمیه، المنصوریه، الصدر؛ القدس، الحیدریه و الخیرات اثرگذار است. 

العبادی اظهار داشت: اگر بر اساس قراردادی که منعقد شده است گاز تامین می‌شد، امکان تامین [ برق ] ۲۰ساعته شهروندان آن شهرها وجود داشت.

در همین حال «ضیاء المحسن» یکی از اعضای شورای خبرگان عراق خواستار ادغام وزارتخانه‌های برق و نفت این کشور در یک وزارتخانه به نام «وزارت نیرو» شد تا هماهنگی بین متخصصان این وزارتخانه‌ها افزایش یابد و یکدیگر را به کم کاری و بی‌میلی متهم نکنند.

وی دولت‌های گذشته عراق را مسئول پیدا نکردن جایگزین برای گاز ایران دانست و خاطرنشان کرد که تعدادی از نیروگاه های ترکیبی وجود دارد که می‌توان آن‌ها را به عنوان یک راه‌حل موقت برای افزایش انرژی (برق) تا زمان کار بر روی یک جایگزین دائمی بازسازی کرد. 

این کارشناس مسائل اقتصادی معتقد است که هیچ مذاکره کننده خوب عراقی وجود ندارد که در همه پرونده‌ها و نه فقط برق با طرف ایرانی مذاکره کند.

المحسن گفت: سوزاندن مقادیر زیادی گاز و سرمایه‌گذاری نکردن آن در تولید انرژی برق با وجود اهمیت آن تعجب‌انگیز است. 

پیشتر «احسان عبدالجبار» وزیر نفت عراق از تلاش این وزارتخانه برای سرمایه‌گذاری بهینه برای ثروت گاز و تبدیل گازی که برای تامین سوخت نیروگاه‌های برق مناسب است و همچنین افزایش تولید گاز مایع و سایر محصولات خبر داده بود.

این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران بابت صادرات گاز و برق میلیاردها دلار از این کشور طلب دارد و با وجود پیگیری های فراوان و سفر کشورمان به بغداد برای پرداخت این مطالبات همچنان بخش عمده ای از این بدهی پرداخت نشده است.

افزون بر مطالبات مالی از عراق باید به نیاز داخلی به گاز به ویژه در فصل سرد سال و وقوع سرمای کم سابقه در ایران و به تبع آن افزایش مصرف گاز نیز پرداخته شود، موضوعی که در بیانیه وزارت برق عراق به آن اشاره نشده است.

در همین پیوند، مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران پیشتر گفته بود که صادرات برق به کشور عراق متوقف شده است.

«مصطفی رجبی مشهدی» مرداد گذشته در جمع خبرنگاران افزود که نیاز کشورمان به تامین برق سبب شد، صادرات برق به عراق متوقف شود.

مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق خاطرنشان کرد که سال گذشته حدود ۲ هزار مگاوات صادرات برق داشتیم که امسال به دلیل نیاز داخلی صادرات به ۱۵۰ مگاوات کاهش یافته است.

به نوشته پایگاه اطلاع‌رسانی «الطاقه» (انرژی) عراق، این کشور بر اساس دو قرارداد واردات گاز که در سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۵ به امضا رسید از ایران گاز وارد می‌کند که یکی از این قراردادها مختص تزریق ۳۵ میلیون متر مکعب گاز در روز به نیروگاه سه هزار مگاواتی (بزرگترین نیروگاه عراق) است و برق مورد نیاز بغداد را تأمین می‌کند و قرارداد دیگر نیز مربوط به جنوب عراق با تزریق بیش از ۳۵ میلیون متر مکعب در روز است.

به نوشته «الطاقه» در ۱۲ ماه گذشته بارها صادرات گاز ایران به دلیل ناتوانی عراق در پرداخت بدهی‌های فزاینده که تهران آن را بیش از پنج میلیارد دلار برآورد می‌کند، متوقف شده است.

شهریور گذشته معاون مدیر بین‌الملل در بازاریابی و عملیات گاز شرکت ملی نفت ایران نیز گفته بود که عراق نباید از کاهش صادرات گاز انتقاد کند زیرا پرداخت‌های این کشور در ازای گاز و برق دریافتی به موقع نبوده است بنابراین اقدام ایران هم در کاهش میزان صادرات غیرمنطقی و غیرقانونی نیست.

بغداد همواره ادعا می کند که اقدام ایران در کاهش صادرات گاز منجر به کاهش شش هزار مگاواتی تولید برق عراق شده است.

کاهش صادرات گاز از سوی ایران در حالی است که دریافت پول حاصل از صدور برق و گاز به عراق همواره با چالش مواجه بوده و بغداد، تحریم‌های ظالمانه آمریکا را بهانه ناتوانی در پرداخت و تسویه بدهی‌های خود مطرح کرده است.

بنا بر اعلام مسئولان، بدهی‌های دولت عراق به ایران بابت انرژی حدود ۷ میلیارد دلار است؛ منابع عراقی خبر دادند که دولت عراق تنها در ماه گذشته میلادی بیش از ۷ میلیارد دلار درآمد حاصل از فروش نفت داشته است./ایرنا